Boomstronken in een tabakspijp

april 2024

De pijpenkoppen van de Amerikaanse Sioux worden gemaakt van het begeerlijke catliniet, een opvallende roodgekleurde steensoort met een zekere gelaagdheid. Meestal wordt een stuk steen gezocht dat zo rood mogelijk is, maar soms is dat anders. In dit geval zien we dat de pijpenmaker die onverwachte spelingen van de natuur uitbuit, hij gebruikt een levendige steen met lichte stippels langs de onderrand die een kwartsachtige verkleuring laat zien. De pijpenmaker heeft die kleurvariatie benut om een extra accent langs de onderzijde te krijgen. Deze pijp is ook nog bijzonder vanwege zijn vormgeving. In tegenstelling tot wat gebruikelijk is, heeft deze pijp niet een achter de ketel doorlopende rechte steel, maar de uitloper is hier schuin opwaarts gericht. Die opgaande stomp en de ketel van de pijp zelf zijn beiden als boomstammen uitgevoerd aan de basis overgaand in een reliëf dat wortels suggereert. De bast sluit aan bij het boomschors, terwijl de bovenzijde van de stomp heel toepasselijk jaarringen vertoont. Ter completering is ook rond de ketelopening van de pijpenkop zo’n jaarring aangebracht. Al met al is een origineel ontwerp tot stand gekomen in de traditie van het volk maar met een grote mate van vrijheid. Gezien de rooksporen is de pijp door stamgenoten gerookt eer deze in een verzameling werd opgenomen en uiteindelijk in onze collectie terechtkwam.

Amsterdam Pipe Museum APM 24.710

Archief object van de maand